Tôi sinh ra trong một Gia đình có truyền thống làng nghề thợ mộc Chàng Sơn, Thạch Thất - Một làng quê được khắc họa rõ nét trong Tiểu thuyết Xứ Đoài Mây Trắng của cố nhà văn Nguyễn Sơn Đỗng.
Nếu ai đã từng một lần đi qua tuổi thơ, nơi có những cánh đồng lúa vàng sải cánh cò bay, đã từng một lần ngắm nhìn những đôi bàn tay Nghệ nhân làm nên những kiệt tác của lịch sử mỹ thuật Việt Nam, đã từng một lần chìm đắm trong những đường nét chạm khắc tinh xảo tỉ mỉ trên những hoa văn trong những ngôi chùa cổ, đã từng một lần đứng trước hồ Sen ngào ngạt hương thơm tinh khiết nguyện theo hướng gió trở về... Chắc hẳn, mỗi chúng ta sẽ trào dâng trong lòng một tình yêu tận sâu thẳm trái tim mang tên “YÊU QUÊ HƯƠNG, BÌNH AN, HẠNH PHÚC”. Dẫu thời gian có đổi thay mỗi lần nhớ về tuổi thơ, hoa Sen luôn gợi lại trong tôi những kỉ niệm đẹp từng khoảnh khắc từ lần đầu tiên vinh dự được tham dự Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ... Chính từ tình yêu ấy đã cho tôi cảm xúc mãnh liệt để tìm hiểu, nghiên cứu và vẽ ra bộ tranh Sen Lotus Kim Duc, mà khiến cho tôi cảm giác ấm áp dễ chịu như thể chính cuộc đời là một giấc mơ trong trạng thái thức giấc.
Đã bao giờ Bạn cho rằng Bạn hiểu hết về hoa Sen? Hoa Sen có phải là Thiên Hoa, Hoa của Trời với tiềm thức thế giới quan duy vật và cả duy tâm? Còn tôi tin chắc rằng đằng sau hoa Sen có rất nhiều bí ẩn mà mình chưa thể nào hiểu hết! Tôi yêu Sen từ trong những câu chuyện cổ tích Thần thoại, dường như từ khi có loài người thì đã có hoa Sen. Biểu tượng về vẻ đẹp thánh thiện, khoan dung, thủy chung, kiên cường, cao quý đại diện cho quá khứ, hiện tại và tương lai tốt lành, hòa bình, thịnh vượng và hạnh phúc của Thế giới loài người. Hoa Sen xuất hiện ở hầu hết các nền văn hóa suốt chiều dài lịch sử từ Ai Cập, Hy Lạp, Maya, Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên, Hàn Quốc, Thái Lan, Myanma...
Hoa Sen trong văn hóa người Ai Cập được coi là loài hoa cao quý nhất.
Người Ai Cập cổ đại sùng kính hoa Sen như biểu tượng của Mặt Trời, sự thanh cao, sức sáng tạo và sự tái sinh, họ luôn sử dụng hoa Sen trong các nghi thức tế lễ, coi hoa Sen là truyền thuyết về sự ra đời của vạn vật, là loài hoa thần bíđại diện cho Thế giới của Thần Linh.
Ngoài motif hoa Sen trong các kiến trúc Ai Cập cổ đại, hình tượng hoa Sen dưới góc nhìn đa văn hóa từ lâu đã trở thành tâm điểm của giới khảo cổ học vén bức màn bí mật từ những họa tiết hoa văn hoa Sen. Tôi yêu hoa Sen từ những trang sách cổ, tôi yêu hoa Sen từ các kiến trúc truyền thống và đương đại. Tôi say mê hoa Sen từ những họa tiết Sanyan và Goguryeo. Tôi yêu hoa Sen qua những bức tranh hơn 500 năm tuổi tại bảo tàng mỹ thuật của Phật Quang Sơn và những thành tựu kỳ công vĩ đại của Đại sư Tinh Vân. Tôi cảm nhận được hoa Sen qua những chi tiết của kiến trúc và điêu khắc trong những ngôi Chùa tôi đã đi qua tại Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản, Bhutan, Tây Tạng, Triều Tiên, Myanma, Hàn Quốc, Thái Lan, Brunei, Australia... và đặc biệt cũng giống như bao người Việt Nam khác, là Phật tử, tôi luôn tự hào về các giá trị đặc biệt tiêu biểu, di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật của các ngôi Chùa cổ trải dài khắp Việt Nam. Mà ở đó luôn có hình tượng Sen là Phật cũng như những kiệt tác của lịch sử mỹ thuật Việt Nam có thể kể đến như Chùa Một Cột, Tháp Cửu Phẩm Liên Hoa, Chùa Dâu, Chùa Bút Tháp, Chùa Keo, Chùa Kim Liên, Chùa Tây Phương, Chùa Thầy... Hình tượng hoa Sen thường được lồng ghép vào trong các chi tiết kiến trúc, trong các phù điêu đá tảng kê chân cột, bệ tượng với các họa tiết trang trí phong phú, lá Sen là biểu tượng áo Cà Sa của nhà Phật cũng được khắc họa trong tác phẩm điêu khắc bức tượng A Di Đà bằng đá từ thời Lý tại Chùa Phật Tích, Bắc Ninh.
Từ vòng đời bí ẩn của hoa Sen khiến nó được liên tưởng với dòng Sông Nile hàng năm bồi đắp phù sa, hay quan niệm về nền văn minh Maya hơn 3000 năm trước, người Maya đến từ Thiên hà Lotus, và sự ra đời của Đức Phật bước đi bảy bước, mỗi bước đều mọc hoa Sen, đến chu trình sống của Sen ẩn dụ cho kiếp luân hồi... Tôi đã mong muốn góp một chút sức lực nhỏ bé qua những bức tranh Sen Lotus Kim Duc để thể hiện tình yêu cháy bỏng của mình và ước mong Sen tồn tại lan truyền từ nền văn hóa này sang nền văn hóa khác như một ngọn lửa bất tử âm ỉ cháy mãi không tắt, với sứ mệnh quan trọng của Sen là bông hoa Thánh có thể loại bỏ sự khổ đau của Nhân Loại.
Hà Nội, Ngày 19 tháng 08 năm 2023
Nguyễn Thị Kim Đức
